काठमाण्डु-यस वर्ष अक्टोबर १ मा जनगणतन्त्र चीन स्थापनाको ७५ औँ वर्षिकोत्सव मनाइएको छ । चीन स्थापना भएको ७५ वर्षमा यसले हासिल गरेको तीव्र आर्थिक र सामरिक विकासको विश्वव्यापी रूपमा चर्चा र बहस भइरहेको छ ।

अक्टोबर १, १९४९ मा स्थापित नयाँ चीनले आफ्नो ७५औँ वार्षिकोत्सव मनाउँदै गर्दा विगतका उपलब्धिहरूलाई मात्र हेरेको छैन, भविष्यतिर हेर्दै आगामी वर्षहरूमा राष्ट्रको योजना तथा आकांक्षा र लक्ष्य पनि निर्धारण गरेको छ । चिनियाँ कम्युनिस्ट पार्टीको बलियो नेतृत्वमा चीन जनताको उत्थान र राष्ट्रिय स्वाभिमान पुनर्स्थापित गर्ने लक्ष्य राख्दै समाजवादको बाटोमा अघि बढेको छ ।

अक्टोबर १, १९४९ मा स्थापित नयाँ चीनको वार्षिकोत्सव एउटा जन्मोत्सव मात्र होइन दशकौँको रूपान्तरण र उल्लेखनीय यात्राको प्रतिबिम्ब पनि हो । चीनले यो महत्वपूर्ण ७५ औँ वार्षिकोत्सव मनाउँदै गर्दा विगतको सफलताको उत्सव मात्रै मनाइरहेको छैन, आगामी दिनहरूमा विश्वव्यापी गतिशीलतालाई आकार दिन महत्वपूर्ण भूमिका खेल्ने लक्ष्य पनि राखेको छ ।

सन् १९७९ देखि २०२३ सम्म चिनियाँ अर्थतन्त्रको वार्षिक रूपमा औसत ८.९ प्रतिशतले वृद्धि भएको छ, जुन सोही अवधिमा विश्व अर्थतन्त्रको औसत वृद्धिदर ३.० प्रतिशतभन्दा धेरै बढी हो । विशेष गरी विगत दशकमा विश्वको आर्थिक वृद्धिमा चीनको औसत योगदान दर ३० प्रतिशतभन्दा बढी पुगेको छ । चीनले ऐतिहासिक रूपमा निरपेक्ष गरिबीको समस्या समाधान गरेर चौतर्फी रूपमा सम्पन्न समाजको निर्माण गरेको छ । विश्व बैंकको मापदण्डअनुसार सुधार तथा खुलापनदेखि चीनको गरिबी न्यूनीकरणले सोही अवधिमा विश्वको गरिबी न्यूनीकरणमा ७० प्रतिशतभन्दा बढी हिस्सा ओगटेको छ । जसले विश्वव्यापी गरिबी न्यूनीकरण प्रक्रियालाई निकै गति दिएको छ ।

७५ वर्षको ठूलो परिवर्तनमा चीनले किन विश्वसँग पारस्परिक लाभ र जीत गर्न सक्छ? किनभने चीनले जहिले पनि आफूलाई मानवजातिको विकास प्रवृत्तिमा राखेर विश्वसँग सकारात्मक अन्तरक्रिया र सँगै विकास गर्दै विश्वव्यापी शासन प्रणालीलाई अझ न्यायपूर्ण र उचित दिशामा अघि बढाएको छ ।

चीन र विश्वबीच पारस्परिक लाभ र साझा जीत पाउनका लागि सर्वप्रथम आफ्नो मामिला राम्रोसँग समाधान गरेर विश्वसँग घनिष्ट रूपमा जोडिएर आफ्नो विकास गरेको छ ।

पचहत्तर वर्ष पहिले, जब पूर्वको यस प्राचीन राष्ट्रले आफ्नो इतिहासमा नयाँ अध्याय खोलेको थियो, संसार दुई वटा युद्धको विनाशबाट तंग्रिदै थालेको थियो । एक सङ्घर्षरत कृषि देशबाट, चीन विश्वको दोस्रो ठूलो अर्थव्यवस्था, विश्वको अग्रणी उत्पादन शक्ति, सामानको शीर्ष व्यापारी, र सबैभन्दा ठूलो विदेशी मुद्रा भण्डारको धारकको रूपमा विकसित भएको छ । राष्ट्रिय शक्तिमा यो ऐतिहासिक वृद्धि विश्वव्यापी विकासमा चीनको महत्त्वपूर्ण योगदानसँग मेल खान्छ ।

१९७९ देखि २०२४ सम्म विश्वव्यापी आर्थिक वृद्धिमा चीनको औसत वार्षिक योगदान २४.८ प्रतिशत पुगेको छ, जुन सन् २०१३ देखि२०२३ सम्म औसत ३० प्रतिशतभन्दा बढी रहेको छ । लगातार १२ वर्षदेखि, विदेशमा चीनको आउटबाउन्ड प्रत्यक्ष लगानी विश्वव्यापी रूपमा शीर्ष तैस्रो स्थानमा रहेको छ, आठ वर्षसम्म यसले विश्वव्यापी सेयरको १० प्रतिशतभन्दा बढी ओगटेको छ ।

चीनको पूर्वाधार परियोजनाहरू विश्वव्यापी १९० देशहरू र क्षेत्रहरूमा फैलिएको छ । आज औसतमा भन्नुपर्दा, चीन प्रत्येक मिनेट विश्वसँग लगभग ८० मिलियन युआन (११.४ मिलियन डलर) को व्यापारमा संलग्न छ । यसले दैनिक विदेशी लगानीमा ३.३७७ अर्ब युआन आकर्षित गर्दछ । चीनको विकास जटिल रूपमा भएको विश्वव्यापी प्रगति, आपसी सफलता हासिल गर्ने र विश्वलाई अझ बढी प्रगति र समृद्धितिर धकेल्ने विषयसँग जोडिएको छ ।

चीनले ग्लोबल साउथका देशहरूको विकास र पुनरुत्थानलाई समर्थन गर्न ग्लोबल डेभलपमेन्ट इनिसिएटिभको प्रस्ताव गरेको छ । सन् २०२३ को अन्त्यसम्ममा बेल्ट एण्ड रोड इनिसिएटिभमा सहभागी देशहरूमा चीनको प्रत्यक्ष लगानी ३०० अर्ब डलर नाघेको थियो । चिनियाँ कम्पनीहरूले अमेरिकामा पहिलो अल्ट्रा–हाई भोल्टेज प्रत्यक्ष वर्तमान प्रसारण लाइन, पहिलो विद्युतीकृत रेलवे, पहिलो डिजिटल खानी र अफ्रिकामा धेरै पूर्वाधार र आजीविका परियोजनाहरू निर्माण गरेका छन् ।

ग्लोबल टाइम्सले प्रकाशन गरेको एउटा रिपोर्टमा ७५ वर्षमा चीनले आफूलाई एक गरिब र पछौटे देशबाट मध्यम समृद्ध समाजको रूपमा रूपान्तरण गरेको उल्लेख छ । चीनको जीडीपी सन् १९५२ मा ६७.९ अर्ब युआन (९.६७ अर्ब डलर) बाट २०२३ मा १२६ ट्रिलियन युआन पुगेको छ, जसले विश्व अर्थतन्त्रको लगभग १७ प्रतिशत ओगटेको छ । राष्ट्रिय आर्थिक उत्पादन २२३ गुणाले बढेको छ भने प्रतिव्यक्ति जीडीपी १९५२ मा ११९ युआनबाट २०२३ मा ८९ हजार युआनभन्दा बढी भएको छ ।