काठमाण्डु – प्रधानमन्त्री केपी शर्मा ओलीको चीन भ्रमणको महत्वपूर्ण भेटवार्ता पूरा भएपछि संयुक्त वक्तव्य जारी भएको छ ।
परराष्ट्र मन्त्रालयले मंगलबार साँझ सार्वजनिक गरेको नेपाल–चीनबीचको संयुक्त वक्तव्यमा दुवै देशका सहकार्यका क्षेत्रबारे उल्लेख गरिएको छ ।
चिनियाँ प्रधानमन्त्री ली छियाङको निमन्त्रणामा ४ दिने भ्रमणमा रहेका प्रधानमन्त्री ओलीले राष्ट्रपति सी चिनपिङसँग मंगलबारै भेटवार्ता गरे । भेटवार्ताका क्रममा नयाँ परिस्थितिमा चीन–नेपाल सम्बन्धलाई सुदृढ र गहिरो बनाउने तथा आपसी चासोका क्षेत्रीय र अन्तर्राष्ट्रिय विषयहरूमा गहन विचार–विमर्श गर्दै अगाडि बढ्ने सहमति भएको छ ।
यी हुन् संयुक्त वक्तव्यका मुख्य बुँदा –
१. दुवै पक्षले सन् १९५५ मा चीन–नेपाल कूटनीतिक सम्बन्ध स्थापनापछि २ देशबीचको सम्बन्धले स्थिर, स्थायी र स्वस्थ रहेको स्वीकारे । तत्कालीन राष्ट्रपति विद्यादेवी भण्डारीले सन् २०१९ मा चीनको भ्रमण र अन्य उच्चस्तरीय भ्रमणहरूले २ देशबीचको मैत्रीपूर्ण सम्बन्धलाई सुदृढ बनाउन योगदान पुर्याएको दुवै पक्षले उल्लेख गरे । विशेषगरी राष्ट्रपति सी चिनपिङले २०१९ मा नेपालको भ्रमण गर्दा सम्बन्धलाई ‘विकास र समृद्धिका लागि दीर्घकालीन मैत्रीपूर्ण रणनीतिक सहकार्य’मा स्तरोन्नति गरियो । यी सम्बन्धले चीन–नेपाल सम्बन्धलाई नयाँ ऐतिहासिक चरणमा पुर्याएको छ ।
२. हालैका वर्षहरूमा दुवै देशका नेताहरूको रणनीतिक र दूरदर्शी मार्गनिर्देशनमा व्यावहारिक सहकार्यका क्षेत्रमा उल्लेखनीय उपलब्धिहरू हासिल भएका छन्, जसले दुवै देशका जनतालाई प्रत्यक्ष लाभ पुर्याएको छ ।
३. सन् २०२५ मा चीन–नेपाल कूटनीतिक सम्बन्ध स्थापनाको ७०औं वार्षिकोत्सवलाई विशेष र सम्झनलायक बनाउन दुवै पक्षले छलफल गरे । दुवै पक्षले यस अवसरलाई उपयोग गरी नेताहरूले प्राप्त गरेको महत्त्वपूर्ण साझा समझदारीलाई कार्यान्वयनको गतिमा अझ तीव्रता दिने, उच्चस्तरीय आदानप्रदान कायम गर्ने, राजनीतिक आपसी विश्वास बलियो बनाउने, र विविध क्षेत्रहरूमा आपसी लाभदायक सहकार्यलाई गहिरो बनाउने र विस्तार गर्ने सहमति जनाएका छन् ।
४. दुवै पक्षले एकअर्काको मुख्य चासोका विषयमा दृढ समर्थन जारी राख्ने सहमति जनाएका छन् । संयुक्त राष्ट्रसंघको महासभा संकल्प २७५८ लाई स्मरण गर्दै नेपालले ‘एक चीन नीति’प्रति आफ्नो दृढ प्रतिबद्धता दोहोर्याएको छ । नेपालले चीन सरकार नै चीनको सम्पूर्ण प्रतिनिधित्व गर्ने एक मात्र कानूनी सरकार भएको मान्यता राख्दै ताइवान चीनको अभिन्न भूभाग रहेको कुरा पुनः दोहोर्याएको छ ।
५. नेपाली पक्षले सिजाङ चीनको आन्तरिक मामिला भएको स्मरण गर्दै नेपालले आफ्नो भूमिमा चीनविरुद्ध कुनै पनि अलगाववादी गतिविधि हुन नदिने प्रतिबद्धता व्यक्त गरेको छ ।
६. चिनियाँ पक्षले मित्रता, सत्यनिष्ठा, आपसी लाभ र समावेशिताको सिद्धान्तमा प्रतिबद्धता जनाउँदै छिमेकमा मित्रता र साझेदारीको नीति कायम राख्ने प्रतिबद्धता दोहोर्याएको छ । चीनले नेपालको स्वतन्त्रता, सार्वभौमसत्ता र भूखण्डीय अखण्डताको रक्षा गर्ने दृढ प्रतिबद्धता व्यक्त गरेको छ ।
७. नेपाली पक्षले चीन स्थापनाको ७५औं वार्षिकोत्सवका लागि चिनियाँ पक्षलाई हार्दिक बधाई दिँदै नयाँ युगमा चीनले प्राप्त गरेको उल्लेखनीय उपलब्धिहरूको उच्च प्रशंसा गरेको छ । चीनले समाजवादी आधुनिक राष्ट्र निर्माण गर्ने र चिनियाँ शैलीको आधुनिकताबाट राष्ट्रिय पुनरुत्थान प्राप्त गर्ने प्रयासलाई नेपाली पक्षले समर्थन जनाएको छ ।
८. दुवै पक्षले सरकार, राजनीतिक दल, व्यवस्थापिका र सबै तहमा निकट द्विपक्षीय संलग्नता जारी राख्ने, शासन सम्बन्धी अनुभव आदानप्रदान गर्ने र सहकार्य सुदृढ गर्ने प्रतिबद्धता जनाएका छन् ।
९. दुवै पक्षले विकास रणनीतिहरूलाई सुमधुर बनाउन, र उच्च गुणस्तरको बीआरआई सहकार्यलाई अझ गहिरो र ठोस बनाउन सहमति जनाएका छन् । दुवै पक्षले ट्रान्स–हिमालयन बहुआयामिक कनेक्टिभिटी नेटवर्क निर्माण गर्ने तथा बीआरआई सहकार्यको रूपरेखामा हस्ताक्षर गर्न तत्परता व्यक्त गरेका छन् ।
चीनले नेपाललाई भूमिबन्द देशबाट भूमि–सम्पर्क राष्ट्रमा रूपान्तरण गर्न बन्दरगाह, सडक, रेलमार्ग, उड्डयन, पावर ग्रिड र टेलिकम क्षेत्रका क्षेत्रमा कनेक्टिभिटी सुदृढ गर्न प्रतिबद्धता व्यक्त गरेको छ ।
१०. दुवै पक्षले चीनद्वारा सहायता प्राप्त अरनिको राजमार्ग मर्मत आयोजनाको चौथो चरणलाई अघि बढाउने, हिल्सा–सिमीकोट सडक आयोजनालाई कार्यान्वयन गर्ने र काठमाण्डु रिङरोड सुधार परियोजनाको दोस्रो चरणलाई अघि बढाउने सहमति गरेको छ ।
११. जिलोंग/केरुङ–काठमाण्डु क्रस–बोर्डर रेलमार्गको सम्भाव्यता अध्ययनलाई स्थिर रूपमा अघि बढाउने र कार्य बैठक आयोजना गर्ने सहमति गरिएको छ । चिनियाँ पक्षले नेपाललाई रेलमार्ग क्षेत्रका व्यावसायिकहरूलाई तालिम दिन सहयोग गर्ने प्रतिबद्धता व्यक्त गरेको छ ।
१२. दुवै पक्षले व्यापार आदानप्रदानलाई सुदृढ गरी दुईतर्फी व्यापारको स्तर र मात्रा बढाउने सहमति गरेका छन् । चीनले नेपाली कृषि उत्पादनहरूको निर्यात विस्तार गर्न स्वागत गरेको छ । नेपाली पक्षले व्यवसायिक वातावरण सुधार गर्ने र चिनियाँ लगानीकर्ताहरूलाई सहयोग उपलब्ध गराउने प्रतिज्ञा गरेको छ ।
१३. दुवै पक्षले स्वास्थ्य क्षेत्रको सहकार्यलाई सुदृढ गर्ने सहमति जनाएका छन् । बीपी कोइराला मेमोरियल क्यान्सर अस्पतालमा बोन म्यारो ट्रान्सप्लान्ट सेवा परियोजना छिटो सम्पन्न गर्न सहमति गरिएको छ ।
१४. दुवै पक्षले युवा, शिक्षा, संस्कृति, पर्यटन, र जनस्तरको आदानप्रदानलाई अझ गहिरो बनाउने प्रतिबद्धता जनाएका छन् । चीनले नेपाललाई चिनियाँ भाषा शिक्षामा सहयोग पुर्याउने र नेपाली विद्यार्थीहरूलाई चीनमा अध्ययन गर्न प्रोत्साहन गर्ने प्रतिबद्धता व्यक्त गरेको छ ।
१५. दुवै पक्षले संयुक्त राष्ट्रसंघको नेतृत्वमा रहेको अन्तर्राष्ट्रिय प्रणाली, अन्तर्राष्ट्रिय कानूनद्वारा स्थापित अन्तर्राष्ट्रिय व्यवस्थालाई समर्थन गर्ने प्रतिबद्धता जनाएको छ ।
प्रतिक्रिया